Het miljardenverlies van Archegos heeft de financiële wereld weer eens wakker geschud. In principe zijn er 3 soorten boeven waarvan Archegos type 1 is. Maar er opereert een miljardencrimineel die de eigenschappen van alle boeven heeft, onaantastbaar is en zal blijven zolang wij er niets aan doen. Vandaag deel één van een drieluik.

In deel twee de manipulerende medeplichten die er gezamenlijk voor zorgen dat jouw huis, tech aandelen en bitcoin nog veel meer waard zullen worden. In deel drie de werkelijke maatschappelijke gevolgen en hoe wij samen die onaantastbaarheid gaan doorbreken.

Er staan veel fouten en niet relevante informatie in de media. Wel relevant is dat Archegos de formele regelgeving niet hoefde te overtreden om jarenlang miljarden te verdienen. Archegos maakte handig gebruik van de kortzichtigheid van banken door te handelen in TRS’s&CFD’s (uitleg onderaan dit blog) in plaats van de onderliggende aandelen. Het is mijn vermoeden dat Archegos 6 banken tegelijk om hetzelfde contract vroeg en 6 keer tegelijk “deal” zei. Vervolgens gaan die 6 banken ook tegelijkertijd de markt in om dezelfde onderliggende waarde van die deal te dekken. Daardoor werden de deals voor Archegos telkens weer self-forfilling-proficy. Dat gaat goed totdat er iets gebeurt dat groter is dan de dekking kan dragen. In het geval Archegos een aandelenemissie in één van de posities, waardoor dat aandeel harder daalde dan het onderpand kon dragen. Het is dan niet een bank, het zijn er zes tegelijk die Archegos vroegen om draagkracht bij te storten. Als dat niet kan, zullen banken direct posities liquideren en het verschil van de klant eisen. Koers daalt, klant failliet, banken moeten verliezen nemen. Het gewicht van het verlies zal dan tenminste 5x groter dan de draagkracht zijn. Oops.

Conclusie? De mogelijke kosten van het risico werden verbloemd door de winst van het moment. Formeel toezicht op complexe posities is onmogelijk. Het is aan de 6 banken om af te gaan op het commercieel succes van hun salesdesk. Risk management en compliance van Archegos hebben informatie verzwegen, de betrokken banken hebben gefaald en de externe accountant was een leugenaar of heel dom.

Nick Leeson was begin jaren 90 een briljante handelaar in Japanse futures bij de sjieke Engelse bank Barings. Hij verdiende wel 10% van de netto winst van de bank. Onderweg maakte hij een foutje waarvan hij het verlies op een tussenrekening parkeerde. Omdat intern toezicht verblind werd door Leeson’s enorme succes, werd de ondergrondse parkeerplaats over het hoofd gezien. Terwijl de winst bleef stijgen, vergat iedereen door te rekenen dat tegenover die stijgende resultaten ook een dalende tussenrekening stond. Na een aardbeving in Japan stortte de papieren winst van Leeson harder in dan de beurs. Zo kwam de ondergrondse parkeerplaats bloot te liggen. Leeson sloeg op de vlucht en werd later opgepakt. Mooi boek, mooie film.

Conclusie? Ik weet niet zeker dat Leeson een slecht mens was. Hij raakte verstrikt in een fout, niet in hebzucht. Ik weet wel zeker dat risicomanagement, compliance, toezichthouders en accountants hier simultaan hebben geblunderd. Wederom omdat de kosten van het risico werden verbloemd door de winst van het moment.

De meest ongelooflijke fraude is toch wel het mega-ponzi scheme van Berny Madoff. Deze oud-voorzitter van de NASDAQ beloofde zijn klanten 10% rendement middels complexe optieconstructies. Leugens. Het enige wat deze boef deed was met de inleg van 1 nieuwe klant de rendementsbelofte van de vorige 10 voldoen. Zo was zijn succes van gister nooit het probleem van vandaag. Het is ongelooflijk simpel en dom. Toch trapten grote banken als SocGen, BNP, RBS evenals gereputeerde investeringsfondsen er allemaal tegelijk blind in. Echter toen in 2008 een aantal van de banken die ook klant waren van Madoff omvielen, viel Madoff ook.

Conclusie? Toezichthouders, accountants, investeerders. Ze vielen allemaal voor de reputatie en overtuigende presentaties van Madoff. FOMO, fear of missing out. Ook hier werd het risico verbloemd door de winst van het moment.

En dan (tromgeroffel) 1.800 miljard euro @ risk

De aller allergrootste crimineel aller tijden. Het is ons aller ECB. Het is à la Archegos de CFD trade of a lifetime, die à la Leeson hopelijk een fout hersteld door à la Madoff het grootste ponzi scheme ooit op te tuigen. De ECB is de enige speler in de financiële markt die altijd eerlijk lijkt te spelen en nooit kan verliezen. Nooit! Hoe? Heel simpel.

Het eerste wat je nodig hebt om altijd te winnen is heel veel geld. Meer dan iedere andere speler in de markt. Dat heeft de ECB. Hoe? De ECB heeft de mogelijkheid om eindeloos veel geld op de balans te zetten uit het niets. Pure alchemie. De kosten van dat geld zijn nihil want het is een schuld aan zichzelf. Met dat tovergeld koopt de ECB (staats)obligaties in de markt. Zolang het gemiddelde rendement van die opgekochte obligaties gelijk of hoger dan nul is, en de kosten nihil zijn, is het risico nul. Kosteloze CFD’s met nul risico en oneindig veel middelen.

Het is overigens bedoeld om een foutje uit het verleden te herstellen. We hadden in Europa namelijk ooit samen afgesproken dat we in de eurozone niet meer dan 60% netto schuld/BNP zouden toestaan. Al snel werd duidelijk dat Griekenland en Italië die 60% nooit meer gingen redden en Frankrijk kort na de afspraak ook lak aan de regels had. De ECB heeft toen in al haar wijsheid besloten dat Europa een permanente tussenrekening nodig heeft.

Nou zou je denken dat die pyramide ooit zal bezwijken onder druk van inflatie en rente. Maar zolang de ECB oneindig veel geld kan bij toveren, kan het ook oneindig veel obligaties blijven kopen. Zo kan de ECB de rente blijvend drukken om eigen belang te dienen. Tegelijkertijd heeft het bestuur van de ECB bepaald dat de overweging over het verkorten van de balans pas over tientallen jaren besproken zal worden. Daarom is er nu geen probleem.

De ECB speelt toch niet eerlijk. Om eerlijk te spelen, moeten beide spelers gelijke en beperkte middelen hebben, vaste regels en er moet een tegenstander zijn die zich wel aan de regels houdt. De ECB heeft onbeperkte middelen, geen eindsignaal en bepaald de regels tijdens het spel. En de tegenstander? Dat ben jij. Jij hebt beperkte middelen, moet een boete betalen voor spaarzaamheid en bent verplicht om je schulden af te lossen binnen een bepaalde tijd. Het is werkelijk crimineel zo vals.

Archegos kocht geen aandelen maar CFD’s en/of TRS’s. Simpel gezegd, een aandeel handelt op 100. Je koopt de winst vanaf 101. Die 1 is om de kosten van de bank te dekken, zoals het inkopen van de aandelen ter afdekking. De bank is dus eigenaar van de aandelen, niet de klant. De klant stort 5 om de daling tot 95 gedekt te hebben. Dus boven de 101 niks aan de hand, de klant verdient. Onder de 95 moet hij extra bijstorten. Als de klant op 105 verkoopt verdient hij 4. Als hij moet sluiten op 95 verliest hij 6. Dat je geen 100 in het aandeel moet investern maar 5 marge storten kan je in principe posities handelen die 20x groter zijn dan je eigen vermogen (100/ 5 = 20).