Deel II van dit drieluik
Ik kan veel beter en ethischer duurzaam beleggen dan duurzame beleggingsfondsen. Dat wordt versterkt door de kracht van het niet.
Een betere duurzame belegger
Duurzame beleggers hebben drie irritante dilemma’s: ethiek, waardering, rendement.
Het ethische dilemma herken ik in een fantastisch interview in het FD met PFZW-pensioenfonds voorzitter Joanne Kellermann en in de laatste nieuwsbrief van Blackrock bobo Larry Fink (onderstaand link naar beide artikelen). Kellerman sprak over nog eens 30% daling van CO2 uitstoot van de beleggingsportefuille. Ook Larry is tegenwoordig bezorgd over de toestand van onze wereld. Super-sociaal van beiden. Het dilemma is dat mevrouw Kellerman passief belegt in fondsen. Ook in de beleggingsfondsen van Larry die rond de 10% van het aandelenvermogen wereldwijd beheert. Echter, als ik in de “andere”fondsen van Blackrock graaf, vind ik ook substantiele posities en deelnemingen in de meest a-sociale aandelen als de grote wapen- en tabaksproducenten. Durft Larry die vanaf nu links te laten liggen? Of roept hij dit louter om commercieel groen te lullen en dit tegelijkertijd met donkergrijs rendement aan te vullen? En als Blackrock in de breedte niet zuiver genoeg is, zal Kellerman Blackrock dan uitsluiten?
Het waarderingsdillema wordt voor duurzame beleggers steeds groter. Afgelopen jaar is het belegd vermogen in groene fondsen verdrievoudigd en nam afgelopen maand door sterke inflow weer 14% toe. Ter vergelijking, de wereldwijde inflow was in het derde kwartaal 2%. Dat stuwt waarderingen tot grote hoogte in dit smalle universum. Waarderingen van gamechangers als koersknallers Tesla en Beyond Meat zijn inmiddels niet meer rond te rekenen. Het ASN fonds belegt in bedrijven met een hoge ESG rating zoals tech giganten als ASML en TSMC. Het duurzame fonds van NN heeft als grootste holdings Microsoft en Amazon. Dat zijn inderdaad bedrijven met een lage CO2 footprint en (daardoor) haalbare duurzame ambities. De multiples van aandelen als ASML zijn historisch gezien steeds moeilijker rond te rekenen. Waarderingen van 30-40-50x free cash flow is volgens veel analisten te hoog. Dat maakt koersen kwetsbaar. Durven fundmanagers de huidige waarderingen los te zien van historische context en relatieve risico’s om maatschappelijke impact ook in de waardering mee te laten wegen?
Het rendementsdilemma zal bij Kellerman en Larry de meeste stress veroorzaken. Kellerman heeft namelijk de dwingende verplichting aan haar pensionados om de dekkingsgraad en (dus) pensioen- uitkeringen te kunnen voldoen. Als deze duurzame inflow trend doorzet, zullen zij waarderingen moeten accepteren die ze nu rationeel absurd vinden. Een pensioenportefuille heeft immers strakke risicolimieten. Echter hoe hoger de waardering hoe groter het risico op volatiliteit. De verplichting van Blackrock is niet zo absoluut als die van elk pensioenfonds maar meer relatieve noodzaak. Hun missie is “een betere financiele toekomst voor onze klanten”. Voor beiden is de vraag wat prevaleert? Geeft Kellerman in tijden van underperformance kortingen op pensioen ten koste van de koolstof-missie? Gaat Larry de mission statement van Blackrock radicaal wijzigen en ecologisch rendement overwegen ten koste die economisch belofte aan zijn klanten?
De kracht van het niet
Ik ben een betere duurzame belegger omdat ik deze dilemma’s niet heb. Absolute maatschappelijke impact is voor mij belangrijker dan relatieve performance. Ik heb geen benchmark verplichtingen en hoef geen verantwoordelijk af te leggen. Vorige week vertelde ik tijdens een interview op BNR radio dat ik nooit meer zal beleggen of traden in aandelen die buiten mijn duurzame en/of impact parameters vallen. Zo heb ik bijvoorbeeld bewust niet meegedaan met het ritje in olies na de aankondiging van vaccinaties. Veel meer dan een goed gevoel hou ik daar niet aan over. En toch is dat precies waar het mij om gaat. Dat het maatschappelijke rendement het monetaire prevaleert en ook jij de impact als winstbegrip waardeert. Daarover volgende week deel 3 van dit drieluik.